آوای خوش و بازتاب آن در ادب فارسی

Authors

عسکری ابراهیمی جویباری

استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری

abstract

با توجّه به شواهد فراوان در متون منظوم و منثورادب فارسی، می توان گفت که تمامی پدید آوردندگان آثارادبی، جلوه هایی زیبا وماندگاری از قرآن کریم ومعارف بلند آن را انعکاس داده اند، و برخی ازآنان، عمرخود را وقف خدمت به مکتب قرآن کرده و در این راه ازهیچ کوششی دریغ نورزیده اند. تأکید رسول اکرم (ص) در بارۀ فضیلت آوای خوش (صورت حَسَن) و احادیثی که از آن حضرت نقل شده، سبب گردید، تا توجّه برخی از شاعـران و نویسندگان ایران زمین ، به ویژه عرفا و صوفیه به این بخش معطوف گردد. در مجموع دو دیدگاه کلّی دربارۀ تلاوت قرآن کریم درادب فارسی شایع است: یکی آنکه تلاوت حَسَن در متون منظوم و منثور مورد ستایش قرار گرفت، و داستان ها و روایات فراوانی در تأیید آن نقل گردید. دیگرآنکه برخی از شعرا و نویسندگان، نظیرسنایی، سعدی و جامی علاوه بر تأیید و تأکید دیدگاه نخستین، بیشتربا نظر انتقادی و اصلاحی، قاریان بی کردار و ناخوش آواز را مورد سرزنش و ملامت قرار داده اند، و گاهی با چاشنی طنز و مطایبه، نکات ارزشمندی را جهت تعلیم و اندرز یادآور شده اند. در این مقاله سعی شده تا هر دو دیدگاه مورد نقد و تجزیه وتحلیل قرار گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مروری بر سابقة تفاؤل و تطیر و بازتاب آن در برخی تواریخ و متون ادب فارسی

فال در لغت به معنی طالع، بخت، شگؤن، اختر، پیش بینی و عاقبت گویی آمده است. علم فال علمی که به وسیلهء آن برخی از حوادث آینده دانسته می شود و این کار باگشودن قرآن کریم یا کتب بزرگان مانند دیوان حافظ و مثنوی مولوی و نظایر آن انجام می پذیرد. استخاره نیز مانند فال به وسیلهء قرآن کریم و تسبیح صورت می گیرد و در فرهنگ عر ب تفأل و تطیر سابقه ای کهن دارد. ایرانیان به فال نیک مرواو به فالی بد مرغوا می گفت...

full text

اسرائیلیّات در داستان حضرت محمّد(ص) و بازتاب آن در ادب فارسی

یکی از جنبه‌های شاخص ادب فارسی، توجه شایان اهل ادب به موضوعات قرآنی و قصص انبیاست. بخشی از این داستان‌ها و شرح‌حال‌نویسی‌ها منبعث از قرآن کریم است که هیچ خللی در آن راه ندارد و در حقیقت، زینت‌بخش متون ادبی است. اما بخش چشمگیری از آن، تحت تأثیر اسرائیلیات شکل گرفته‌است. به علت هماهنگی قرآن کریم با برخی از موضوعات تورات و انجیل و گرویدن جمعی از علمای اهل کتاب، نظیر کَعب‌الأحبار، وهب‌بن منبّه، ابوهر...

full text

بررسی بازتاب الفاظ و مضامین مربوط به سیّد و مترادف ىای آن در ادب فارسی

با توجّه به حدیث معروف ثقلین، احترام و پیروی از خط و منش ائمّه از اهمّیّت خاصّی برخوردار است و به تبع آن، فرزندانی که از نسل آنان پدید آمده­اند، همواره در نزد مردم مورد توجّه بوده­اند. اینکه واژه­های عَلَوی، شریف، میر، سیّد و سادات در طول تاریخ اسلام و در اَدوار مختلف به صورت اصطلاح برای فرزندان رسول­الله و اَئمّۀ هُدی در متون گوناگون به­کار می­رود، حکایت از این امر دارد. شعرا و نویسندگان ادب فارسی نیز به ن...

full text

مروری بر سابقة تفاؤل و تطیر و بازتاب آن در برخی تواریخ و متون ادب فارسی

فال در لغت به معنی طالع، بخت، شگؤن، اختر، پیش بینی و عاقبت گویی آمده است. علم فال علمی که به وسیلهء آن برخی از حوادث آینده دانسته می شود و این کار باگشودن قرآن کریم یا کتب بزرگان مانند دیوان حافظ و مثنوی مولوی و نظایر آن انجام می پذیرد. استخاره نیز مانند فال به وسیلهء قرآن کریم و تسبیح صورت می گیرد و در فرهنگ عر ب تفأل و تطیر سابقه ای کهن دارد. ایرانیان به فال نیک مرواو به فالی بد مرغوا می گفت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصل نامه تحقیقات تعلیمی و غنایی زبان و ادب فارسی

جلد ۳، شماره ۸، صفحات ۱۱۳-۱۳۹

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023